Verpleegkundige via een bemiddelingsbureau is toch ondernemer

Of een ZZP-er door de belastingdienst als zelfstandig ondernemer wordt aangemerkt, is heel erg afhankelijk van de feiten. In de veelheid aan rechterlijke uitspraken kan wel een rode draad worden ontdekt, maar een uitspraak van een rechtbank of een gerechtshof is niet zonder meer toepasbaar op een concrete casus.

Zelfstandigheid en afwezigheid gezagsverhouding

Essentieel is steeds de zelfstandigheid en de afwezigheid van een gezagsverhouding. Zeker wanneer er voor een (uitzend)bureau wordt gewerkt is er vaak onvoldoende zelfstandigheid. De hierna besproken uitspraak lijkt daarom in eerste instantie verrassend, maar na doorlezing is deze volkomen terecht. Volgens deze uitspraak van Hof Arnhem-Leeuwarden is een verpleegkundige die via een bemiddelingsbureau werkte toch zelfstandig ondernemer.

De casus

Mevrouw X is werkzaam als verpleegkundige en ze is als zorgverlener geregistreerd in het BIG-register (het Besluit Individuele beroepen in de Gezondheidszorg). Verder staat ze ingeschreven bij de Kamer van Koophandel waarbij haar activiteiten geregistreerd zijn als “het verlenen van verpleegkundige zorg”. Mevrouw X is in de jaren 2009 en 2010 werkzaam geweest via een bemiddelingsbureau en heeft gewerkt voor mevrouw B (de zorgvrager). Mevrouw X heeft in haar aangiften inkomstenbelasting de inkomsten aangegeven als winst uit onderneming en heeft de zelfstandigenaftrek en de MKB-winstvrijstelling toegepast.

De inspecteur stelt dat er sprake is van resultaat uit overige werkzaamheden. Mevrouw X is niet zelfstandig omdat zij via een bemiddelingsbureau werkt en daarom een ondergeschikte positie heeft. Maar de rechtbank deelt het standpunt van mevrouw X en de inspecteur gaat in hoger beroep. Het Hof beslist in navolging van de rechtbank dat de werkzaamheden van mevrouw X in casus zijn aan te merken als de zelfstandige uitoefening van een beroep. Erg belangrijk hierbij is dat het bemiddelingsbureau slechts een faciliterende rol vervult en niet betrokken is bij de concrete uitvoering en de organisatie van de zorgverlening. Anders geformuleerd: het bureau houdt geen toezicht op mevrouw X zodat een gezagsverhouding tussen het bureau en X niet is aangetoond. Volgens het Hof beschikt X ten opzichte van het bemiddelingsbureau over voldoende zelfstandigheid en oefent zij het beroep voor eigen rekening en risico uit. Ook een belangrijk aspect hierbij was dat niet het bemiddelingsbureau maar mevrouw X het risico loopt aansprakelijk te worden gesteld voor de verleende zorg. In fiscale termen wordt zij dus gebonden door overeenkomsten betreffende de onderneming. Mevrouw X is dus ondernemer voor de inkomstenbelasting.

Door: H.J. Rosenboom RB. – Kubus Doesburg